انواع پانسمان های مدرن
چکیده:
در درمان زخم ها زمانی مؤفق هستیم که عامل ایجادکننده رابرطرف ساخته و همزمان به درمان عوارض ایجاد شده بپردازیم. در درمان مؤثر زخم، انتخاب پانسمان مناسب در کنار سایر درمان ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
پانسمان های سنتی شامل یک لایه ی غیر چسبناک در تماس با سطح زخم، یک لایه جاذب، و یک لایه نگهدارنده می باشد(۱،۵).
پانسمان های مدرن شامل: آلژینات، هیدروکلوئید، فوم ، هیدروژل و فیلم ترانسپارنت می باشد که هر یک به‌علت دارا بودن بعضی از ویژگی های یک پانسمان ایده آل بسیار مورد توجه می باشند.
انواع پانسمان های مدرن
مقدمه:
پوست بزرگترین عضو بدن است، سدی بین اعضای داخلی بدن ومحیط خارج بوده ودر بسیاری از اعمال حیاتی بدن شرکت دارد(۲)، حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد وزن بدن را به خود اختصاص داده است(۳). پوست در محافظت از بافت های زیرین در برابر محیط خارج، کنترل درجه حرارت بدن، ایجاد حس ، درک درد، لمس ،گرما،سرما، کمک به نگهداری تبادل مایعات والکترولیت های بدن(عرق)، ساخت ویتامین D با استفاه از نور خورشید، در بیان احساسات وتصویر ذهنی از جسم نقش دارد(۱).
قدمت زخم و درمان زخم به اندازه عمر بشر است. زخم به از هم گسیختگی ساختار نرمال آناتومیکی پوست اطلاق می شود(۴)،که ممکن است بافت نرم، ماهیچه و یا استخوان را نیز درگیر کند .
طولانی شدن توقف در بیمارستان، گران شدن هزینه های درمانی، عفونت ، خونریزی، باز شدن زخم و خطر بیرون ریختن احشاء از عوارض زخم می باشد.(۱).
اگزودا مایعی است که در جریان ترمیم زخم ایجاد می شود و باید بخوبی کنترل شود تا محیط مناسبی برای بهبود زخمایجاد شود.کنترل مناسب ترشحات زخم یکی از کلیدهای ترمیم مؤفق زخم است.(۵).
پانسمان جایگزین اپیتلیوم پوست می شود که دراثر آسیب ازبین رفته است.
اهداف بکار بردن پانسمان:
حمایت از زخم درمقابل آلودگی میکروبی، کمک به هموستاز، افزایش التیام بوسیله جذب درناژ ودبریدمان زخم، حمایت از محل زخم، عایق دما از سطح زخم،نگهداری رطوبت بین زخم و پانسمان.(۴).
انسانها همواره در جستجوی مرهمی برای درمان بهینه زخم بوده اند و در این راه ضمادها و ترکیبات گوناگونی را آزموده اند.
مصریان باستان از ترکیبات مختلفی که منشاء طبیعی داشته اند مانند چربی حیوانات، عسل و الیاف گیاهان استفاده نموده اند.سایرین از پوست برگ درختان و ترکیبات گیاهی،گل و خاشاک، الیاف پارچه و سایر ترکیبات صناعی استفاده کرده اند که برخی موثر و برخی دیگر غیرموثر و حتی گاهی سمی و کشنده بوده اند.
برخلاف عقیده رایج در خصوص خشک نگه داشتن زخم برای التیام سریعتر،دکتر وینتر در سال۱۹۶۲ثابت نمود که التیام وترمیم زخم، زمانی که از یک پانسمان نگه دارنده رطوبت استفاده می شود(محیط مرطوب) بسیار سریعتر از زمانی است کهزخم در معرض هوا خشک شود. بعدها صدها برررسی و تحقیق دیگر این نکته را تایید نمودند و امروز این یک اصل بدیهی در درمان زخم محسوب میشود. مکانیسمهای زیادی در این میان دخیل هستند که از آن جمله می توان به تسهیل مهاجرت سلولی، تحریک فیبروبلاستها برای ترشح کلاژن، تشکیل بستر مناسب برای انتقال آنزیمها و هورمونها مانند هورمون رشد، تحریک ماکروفاژها ، تسهیل دبریدمان اتولییتیک , …. اشاره نمود.
